Karahantepe – jedno z najważniejszych neolitycznych stanowisk archeologicznych w Türkiye (Turcji), położone w prowincji Şanlıurfa, a zarazem jedno z najstarszych tego typu miejsc na świecie – zostanie objęte ochronnym zadaszeniem. Konstrukcja powstanie w ramach projektu „Dziedzictwo dla Przyszłości”, realizowanego przez Ministerstwo Kultury i Turystyki Turcji, którego celem jest prowadzenie prac wykopaliskowych i konserwatorskich podczas wszystkich pór roku. Nowa inicjatywa powstała w ramach tego projektu pozwoli zachować liczące tysiące lat dziedzictwo Karahantepe zapewniając jego trwałą ochronę dla przyszłych pokoleń.
Planowane zadaszenie, obejmujące ok. 5000 metrów kwadratowych, ma chronić stanowisko archeologiczne przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi. Falista konstrukcja dachu została zaprojektowana tak, aby harmonijnie współgrać z otaczającym go terenem. Oprócz tego, zadaszenie posiadać będzie specjalne otwory, które zapewnią naturalną wentylację, poprawiając komfort przebywania wewnątrz obiektu. Dodatkowo, modułowa konstrukcja pozwoli zachować unikalny charakter stanowiska, minimalizując liczbę kolumn, tym samym równoważąc jego walory estetyczne i funkcjonalne. Ponadto projekt pozwoli na elastyczność w zakresie przyszłej rozbudowy, co umożliwi dalsze dostosowanie zadaszenia do postępujących prac wykopaliskowych.
Karahantepe: Odkrywanie tajemnic prehistorycznych cywilizacji
Karahantepe, datowane na IX tysiąclecie p.n.e., zostało odkryte w ramach jednego z kluczowych projektów wykopaliskowych Türkiye (Turcji) zwanego Taş Tepeler (Kamienne Wzgórza), którego celem jest ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego. Projekt Taş Tepeler związany jest z regionem Şanlıurfy i jego okolicami, gdzie liczne społeczeństwa neolityczne zakładały stałe osady i wznosiły monumentalne konstrukcje o wyjątkowym przeznaczeniu.
Obszar ten obejmuje wiele stanowisk archeologicznych, takich jak Sayburç, Sefertepe, Harbetsuvan Tepesi, Gürcütepe, Çakmaktepe, Medik, Kurttepesi, Taşlıtepe, Ayanlar, Yoğunburç i Yeni Mahalle, a także dwa najbardziej z nich znane: Göbeklitepe – wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i uważane za jedną z najstarszych monumentalnych budowli na świecie oraz Karahantepe. Obecnie trwają wykopaliska w dziewięciu miejscach objętych projektem.
Prace prowadzone na stanowisku archeologicznym Karahantepe, na terenie którego można zobaczyć setki kamiennych figur, przyniosły niezwykle spektakularne odkrycia. Znaleziono tam monumentalne budowle użytku publicznego, ozdobione rzeźbami ludzi i zwierząt, które przypominają konstrukcje znane z Göbeklitepe. Jednym z najnowszych odkryć, dokonanym latem ubiegłego roku, jest wyryty w skale wizerunek dzikiego osła w ruchu, który dodatkowo podkreśla historyczne znaczenie tego miejsca.
Dzięki tym niezwykłym znaleziskom, w 2023 roku Karahantepe zostało wyróżnione jako jeden z dziewięciu najważniejszych projektów w kategorii „Eksploracji i badań terenowych” podczas Forum Archeologicznego w Szanghaju w Chinach.
